Đã thành thói quen nên nhìn thấy cỏ cây hoặc rác thải hữu cơ quanh nhà, ngoài ngõ là ông Nguyễn Huy Vân ở khu Phong Trạch, thôn Phong Kim lại thu gom và cho vào hố ủ trong vườn nhà. Mỗi năm lại lấy phân hữu cơ được ủ để bón cho vườn cây ăn quả của gia đình. Ông Nguyễn Huy Vân cho biết:“Từ tháng 6/2018, nhà tôi bắt đầu phân loại rác thải thành 2 loại và xây hố ủ tại vườn. Hàng ngày tôi đổ rác thải hữu cơ vào hố ủ, cả năm hót lên 1 lần để trồng cây. Mỗi ngày đổ 1 lần nên không có mùi gì, rất sạch cho cả gia đình và làng xóm. Theo tôi việc ủ rác tại nhà hiệu quả rất cao, nếu không nhà nào cũng phải vận chuyển mang đi mà cứ 3 ngày mới thu 1 lần như mùa hè nắng nóng này có ruồi, bọ, nước hôi thối, trong quá trình vận chuyển điều kiện vệ sinh sẽ không thể đảm bảo được. Gia đình nào có vườn rộng không xây được hố ủ thì đào hố đổ đầy rồi lại lấp đi cũng thành phân, vừa tốt cho đất vừa tốt cho cây mà lại đảm bảo vệ sinh môi trường. Các gia đình đều làm được như thế thì rất tốt sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí chung cho tập thể, rất sạch sẽ, đảm bảo sức khỏe cho nhân dân”.

Từ năm 2018, thôn Phong Trạch trước đây, giờ là khu Phong Trạch, thôn Phong Kim được huyện chọn làm điểm triển khai mô hình phân loại, xử lý rác hữu cơ tại hộ gia đình nhằm giảm bớt lượng rác thải ra môi trường. Từ đó đến nay người dân vẫn duy trì thực hiện phân loại, xử lý rác hữu cơ tại nhà. Những hộ có diện tích rộng tự đào hố ủ trong vườn, có hộ đầu tư phi nhựa để ủ. Mặc dù chưa triệt để tuy nhiên đa số hộ dân đã thực hiện hiệu quả có nguồn phân bón hữu cơ cải tạo vườn nhà. Khu Phong Trạch hiện có 150 hộ dân với trên 600 nhân khẩu, trong đó có 122 hộ xử lý rác hữu cơ tại nhà. Số hộ còn lại do diện tích đất hẹp nên vận chuyển đi. Về khu Phong Trạch hôm nay đường làng, ngõ xóm đều sạch sẽ phong quang.

 

Ông Hoàng Xuân Thủy – Phó Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn Phong Kim cho biết: Nhân dân trong thôn rất đồng tình ủng hộ phân loại xử lý rác thải hữu cơ tại nhà rất có lợi, vừa giảm tải cho bãi rác thải tập trung không gây ô nhiễm môi trường, mang lại hiệu quả kinh tế cho nhân dân vừa giảm tiền kinh phí đóng góp để thuê người vận chuyển. Việc làm này cần có sự vào cuộc chỉ đạo chặt chẽ của các cấp các ngành đặc biệt là sự đồng thuận của nhân dân. Đề nghị tiếp tục duy trì và nhân rộng mô hình phân loại xử lý rác thải tại nhà trên địa bàn toàn huyện.

Từ tháng 5 năm 2022, khi Ban Thường vụ Huyện ủy ban hành Nghị quyết số 13 về phân loại, thu gom và xử lý rác thải rắn sinh hoạt trên địa bàn, Đảng ủy, UBND, Ủy ban MTTQ và các đoàn thể ở xã Phú Điền đã đẩy mạnh tuyên truyền qua các cuộc họp, qua hệ thống Đài truyền thanh, qua hệ thống mạng xã hội tới hội viên, nhân dân trong xã. Nhận thấy việc thực hiện tốt phân loại, xử lý rác thải tại nguồn không chỉ mang lại diện mạo làng quê sạch đẹp hơn mà còn góp phần hạn chế lượng rác thải ra môi trường, giảm thiểu chi phí thu gom, xử lý rác, giải quyết gánh nặng ô nhiễm môi trường cho địa phương, nhiều hộ dân trong xã đã tự xử lý rác thải hữu cơ tại nhà.

Gia đình ông Nguyễn Văn Lượng ở thôn Lâm Xá do vườn hẹp không có diện tích đào hố nên ông đã tự chủ động mua thùng phi ủ phân hữu cơ. Đều đặn mỗi ngày, ông Nguyễn Văn Lượng đều thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt vào 2 thùng rác riêng biệt. Đến cuối ngày ông lại đổ rác hữu cơ vào thùng phi và rắc men vi sinh được xã cấp cho và đậy kín lại. Mặc dù thùng ủ phân hữu cơ được đặt ngay cạnh gian bếp nhưng không hề có mùi hôi và rất sạch sẽ. Mỗi ngày gia đình ông cũng thải ra khoảng gần 2kg rác hữu cơ nhưng khi ủ bằng men vi sinh sau 2 tháng lượng phân trong thùng phân hủy chỉ còn chiếm 1/3 thùng. Không chỉ phân loại kỹ rác thải hữu cơ, ông Lượng còn rất cẩn thận, với mỗi túi linon đựng đồ ăn hàng ngày mang từ chợ về ông đều phân ra từng loại túi sạch để tái sử dụng, những túi đựng thịt, cá, đồ tanh mỡ thì trước khi để vào thùng ông đều rửa qua nước cho sạch, phơi khô. Theo ông Lượng làm như vậy dù để mấy ngày cũng không có mùi hôi, vừa sạch nhà vừa giữ vệ sinh cho người thu gom. Ông Lượng mong muốn: “Mỗi hộ dân hãy chung tay thực hiện xử lý rác thải tại nhà và khi sử dụng túi linon rửa sạch trước khi bỏ vào thùng sẽ đảm bảo vệ sinh môi trường”.

Hiện nay, toàn xã Phú Điền đã có gần 450 hộ dân đăng ký xử lý rác thải hữu cơ tại nhà chiếm hơn 50% số hộ dân trong xã. Nhiều thôn làm tốt công tác phân loại rác như: thôn Phong Kim, thôn Lâm Xá có gần 70% hộ dân đăng ký tự phân loại rác thải tại nhà. Trong khi đó, cách xử lý rác thải tại nhiều hộ tuỳ diện tích vườn lớn hay nhỏ mà có những cách lựa chọn khác nhau như đào hố ủ, hố chôn lấp, dùng thùng phi ủ,... nhưng đều đạt mục tiêu cuối cùng là không gây ô nhiễm môi trường và hạn chế lượng rác thải ra môi trường. Xã Phú Điền cũng đã xây dựng được 6 bể ủ rác hữu cơ tại bãi rác thải hữu cơ ở 5 thôn và tổ chức thu gom tuần 2 lần. Rác hữu cơ được thu gom xử lý ngay tại bể; rác vô cơ sẽ được chuyển đến điểm tập kết tập trung để mang đi xử lý tại Nhà máy. Ông Nguyễn Huy Chính – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Phú Điền cho biết: “Việc người dân tự xử lý rác hữu cơ tại nhà có hiệu quả cao hơn nhiều so với thu gom đến bể ủ tập trung. Bởi, khi người dân tự xử lý tại nhà rác thải hữu cơ sẽ được phân loại triệt để, để tăng hiệu quả sản xuất phân hữu cơ; đồng thời hàng ngày được đổ ngay vào hố ủ đậy kín không gây mùi, sạch sẽ, góp phần bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó cũng giảm được chi phí thu gom rác thải. Vì vậy xã đang tích cực tuyên truyền để các hộ dân trong xã tự xử lý rác hữu cơ tại nhà”.

 

Tuy nhiên bên cạnh những hộ dân đã và đang làm tốt công tác phân loại, xử lý rác thải thì vẫn còn một số hộ dân trong xã ý thức phân loại rác chưa cao vẫn còn tình trạng để lẫn rác hữu cơ và vô cơ, hay tình trạng đổ trộm rác chưa phân loại ra bãi rác tập trung hoặc đổ rác không đúng ngày quy định,…. Một vấn đề khó khăn của xã Phú Điền hiện nay đó là điểm tập kết rác thải vô cơ tập trung. Theo tính toán ban đầu khi lựa chọn điểm tập kết rác thải vô cơ tập trung được đặt tại khu vực gần chợ Quao để thuận tiện cho việc vận chuyển rác đi hàng tuần. Tuy nhiên để giảm chi phí vận chuyển, xã hợp đồng 2 tuần thực hiện chở rác đến nhà máy xử lý 1 lần, bởi vậy lượng rác vô cơ tập trung nhiều. Cùng với đó còn có tình trạng đổ trộm rác vô cơ lẫn rác hữu cơ, nên mặc dù xã đã sử dụng bạt che mưa nắng điểm tập kết rác vô cơ nhưng vẫn gây mùi hôi thối, ảnh hưởng môi trường xung quanh. Đầu tháng 7/2022, xã Phú Điền đã lắp camera giám sát tại điểm tập kết rác vô cơ để theo dõi, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp đổ rác trộm không đúng quy định. Xã cũng có kế hoạch xây dựng điểm tập kết rác vô cơ tập trung của xã tại thôn Kim Khê.

Ông Nguyễn Huy Chính - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Trong thời gian tới xã Phú Điền tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền việc phân loại, thu gom và xử lý rác thải rắn sinh hoạt. Bên cạnh đó thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở tổ thu gom và các hộ dân chưa làm tốt công tác thu gom và phân loại rác. Tăng cường kiểm tra việc phân loại rác ở các thôn; đồng thời hỗ trợ chế phẩm xử lý rác hữu cơ cho các hộ xử lý rác tại nhà; lắp camera giám sá để phát hiện và xử lý các trường hợp đổ rác không đúng quy định; quan tâm hỗ trợ bảo hộ lao động và xe chở rác cho các Tổ thu gom rác. Năm 2023 xã sẽ làm lại một số tuyến đường ra các hố ủ rác hữu cơ tại các thôn để tạo thuận lợi cho Tổ thu gom vận chuyển rác”.